Bariyer Yöntemler
Kondom (prezervatif), Rahim İçi Araç (RIA), Diyafram ve spermisid jel.
Hormonal Yöntemler
Hormon İmplant, Aylık veya 3 aylık iğneler,
Geleneksel /Diğer Yöntemler
Ritim Metodu (Takvim Yöntemi), Geri Çekme Metodu
Kondom (prezervatif), Rahim İçi Araç (RIA), Diyafram ve spermisid jel.
Hormon İmplant, Aylık veya 3 aylık iğneler,
Ritim Metodu (Takvim Yöntemi), Geri Çekme Metodu
1. Kondom / Prezervatif
Doğru ve cinsel ilişki süresince kullanıldığında sadece doğum kontrol amaçlı istenmeyen gebelikleri önlemede değil, aynı zamanda cinsel yolla bulaşan hastalıkların önlenmesinde de etkin bir yöntemdir. Sıklıkla lateks ya da poliüretan gibi maddelerden üretilirler. Güvenli, ucuz, yaygın olarak kolay ulaşılabilir, tek kullanımlık materyallerdir. İki tür kondom bulunmaktadır;
Eksternal kondom : Erkekler için olan, erekte olmuş penise takılır. Cinsel ilişkinin öncesinde penisin vajinaya penetrasyonundan önce takılmalı ve cinsel ilişki süresince kalmalıdır. İstenmeyen gebeliklere karşı %98 oranında koruma sağladığı bildirilmektedir
İnternal kondom: Kadınlar için olan, vajina içine yerleştirilen ve serviksi/rahim ağzını kapatan kondom türüdür. İnternal kondom yaygın olarak bilinmese de doğru kullanıldığında etkin olmakla beraber cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı koruma sağlamaz. İstenmeyen gebeliklere karşı %95 oranında koruma sağladığı bildirilmektedir.
Kondom vajinal penetrasyon öncesinde, uygun boyutta kullanılmalıdır. İsteğe ya da ihtiyaca bağlı olarak (vajinal kuruluk, kondomu hissetmenin en aza indirilmesi, anal penetrasyon vb) çeşitli kayganlaştırıcılar kullanılabilir. Bu kayganlaştırıcıların su bazlı olanları ve sadece cinsel ilişki için önerilenleri kullanılmalıdır. Yağ bazlı olan ya da günlük yaşamda kullanılan yağ, nemlendirici vb maddeler önerilmemektedir. Aksi halde cilt-mukoza reaksiyonları, kondomun (üretildiği maddeye bağlı) yırtılması, yerinden çıkması ve işe yaramaması gibi sonuçlara neden olabilir. Bu tarz istenmeyen durumlar oluştuğunda ek bir doğum kontrol yöntemi kullanılmamışsa gebelikten korunmak için ertesi gün hapları tercih edilebilir.
Etkinlik: Doğru kullanıldığında hem gebeliğin önlenmesinde hem de cinsel yolla bulaşan hastalıkların önlenmesinde oldukça etkili bir yöntemdir. Cinsel ilişkinin en başında takılmalı, doğru boyut (kişisel) seçilmeli ve cinsel ilişki sonlandırıldıktan sonra çıkarılmalıdır. Nadiren de olsa cinsel ilişki sırasında yerinden çıkma, yırtılma gibi istenmeyen durumlar yaşanabilse de en etkili yöntemlerin başında gelmektedir.
Bu tarz istenmeyen durumlar oluştuğunda ek bir doğum kontrol yöntemi kullanılmamışsa gebelikten korunmak için ertesi gün hapları tercih edilebilir.
2. Rahim İçi Araç (RIA)
adın üreme organı rahim
içine yerleştirilen, genellikle “T” şeklinde olan bakır veya hormon emdirilmiş plastik materyallerdir. Sağlık
profesyonelleri tarafından takılan bu araçlar, yumurtanın spermle buluşmasını ve döllenmeyi önleyerek doğum
kontrolü sağlarlar. Birkaç dakika gibi kısa sürede takılırlar ve yıllarca süren doğum kontrolü sağlarlar
(yaklaşık 10 yıl).
Etkinlik:Gebeliğin önlenmesinde oldukça etkili bir yöntemdir (%100). Cinsel yolla bulaşan hastalıkların önlenmesinde etkisi yoktur.
3. Diyafram
Kadın üreme organı rahim
ağzına yerleştirilen, genellikle lateks materyalden imal edilen yumurtanın spermle buluşmasını ve döllenmeyi
önleyerek doğum kontrolü sağlayan bir yöntemdir. Cinsel ilişki öncesinde (1-2 saat kadar) kadın tarafından
takılır ve sonrasında yine kişinin kendisi tarafından çıkarılır. Birlikte spermisid (spermlerin yaşamasını
engelleyen) jel ile birlikte kullanılması önerilmektedir.
Etkinlik:Gebeliğin önlenmesinde oldukça etkili bir yöntemdir. Spermisid jel ile kullanıldığında yaklaşık %90. Cinsel yolla bulaşan hastalıkların önlenmesinde etkisi yoktur.
4. Spermisid Jel:
Cinsel ilişki öncesinde
vajina içine uygulanan, spermlerin yaşamasını engelleyerek yumurtaya ulaşmasını ve döllenmeyi önleyen jel
kıvamında kimyasallardır. Cinsel ilişkiden yaklaşık 30 dakika önce kullanılmalı ve cinsel ilişki sonrası
temizlenmemeli/yıkanmamalıdır. Yaklaşık 1 saat kadar etki süresi bulunmakta ve ilişki sürdürülecekse
tekrarlanmalıdır.
Etkinlik:Gebeliğin önlenmesinde oldukça etkili bir yöntemdir (%100). Cinsel yolla bulaşan hastalıkların önlenmesinde etkisi yoktur.
Etkinlik
Gebeliğin
önlenmesinde oldukça etkili bir yöntemdir (%100). Cinsel yolla bulaşan hastalıkların önlenmesinde
etkisi yoktur.