Ertesi gün hapı nedir?

Ertesi gün hapı, istenmeyen bir gebeliği önlemek veya riski azaltmak amacıyla kullanılan acil bir kontraseptif (doğum kontrol) yöntemdir. Ertesi gün hapı, korunmasız cinsel ilişki sonrası veya kontraseptif metodun etki göstermediği, kondom yırtılması, doğum kontrol hapının alınmasının unutulması, spiralin çıkarılması, geri çekme metodunun hatalı uygulanması gibi durumlarda kullanılacak bir acil gebelikten korunma yöntemidir.

Ertesi gün hapı, sürekli doğum kontrol yöntemlerinin yerini almaz. B planı olarak değerlendirilmeli, korunmasız cinsel ilişki veya diğer korunma yöntemlerinde yaşanabilecek aksiliklerin olduğu durumlarda tercih edilmedir.

Türkiye'de iki ayrı molekül içeriğine sahip ertesi gün hapı bulunmaktadır:

Levonorgestrel (LNG)

Ulipristal Asetat (UPA)

WHO (Dünya Sağlık Örgütü) ve CDC (Amerika Bulaşıcı Hastalıklar Dairesi) gibi önemli sağlık otoritelerine göre ilk 72 saat içinde kullanıldığında bu moleküller arasında etkinlik anlamında bir fark yoktur.

Ertesi Gün Hapı Nasıl Kullanılır?

Ertesi gün haplarının etkili olabilmesi için doğru bir şekilde kullanılması gerekmektedir.

1. Ertesi Gün Hapı Kullanmak İçin Hızlı Hareket Edin:

Cinsel ilişki sonrası hamilelik riski taşıyorsanız, ertesi gün hapını en kısa sürede kullanmalısınız. Ne kadar erken alınırsa etkinliği o kadar yüksektir.
İlk 72 saat içinde alınabilmekle birlikte önerilen ilk 12 saat içinde alınmasıdır.

2. Sağlık Profesyoneline Danışın:

Ertesi gün hapını kullanmadan önce bir sağlık profesyonelinden, doktor veya eczacıdan tavsiye almanız önemlidir.

Size en uygun ertesi gün hapını seçmenize yardımcı olabilirler ve kullanım talimatlarını açıklayabilirler. Türkiye'de Levonorgestrol ve Ulipristal Asetat içeren ertesi gün hapları vardır. Bu moleküllerden hangisinin size daha uygun olduğunu araştırmanız ve sağlık profesyonellerinden tavsiye almanız önerilir.

3. Talimatları İzleyin:

Ertesi gün haplarının kullanım talimatları ürüne ve moleküle göre değişebilir. Hapı doğru bir şekilde kullanmak için talimatları dikkatlice okuyun ve izleyin. 
Ertesi gün hapları korunmasız cinsel ilişkiden sonraki ilk 72 saat kullanılabilirken önerilen olabildiğince erken mümkünse ilk 12 saat içinde tek doz olarak kullanılmasıdır.

4. Ertesi Gün Hapı Kullandıktan Sonra Mide Bulantısı ve/veya Kusma Olması Durumunda:

Levonorgestrel içeren ertesi gün hapı kullanımı sonrası, diğer hormon içeren ilaçlarda olduğu gibi kullanım sonrasında bazı kadınlarda mide bulantısı görülebilir. Tabletin alınmasından sonraki 3 saat içerisinde kusma olduysa, derhal bir tablet daha alınmalıdır.

5. Ertesi Gün Hapı'nı Düzenli Doğum Kontrolle Birleştirme:

Ertesi gün hapları acil bir kontraseptif olarak kullanılır ve düzenli bir doğum kontrol yöntemi yerine geçmez.

Gelecekteki cinsel ilişkilerde düzenli bir doğum kontrol yöntemi kullanmayı düşünmelisiniz. Düzenli doğum kontrol hapı kullanmaya yeni başladınız, düzenli kullanmadınız veya unuttuysanız bu dönemde ek bir korunma önlemi almanız önerilir. Böyle bir durumda ek korunmasız cinsel ilişki yaşadınız ve ertesi gün hapı kullanacaksanız, doğum kontrol hapının etkisini azaltmayacak bir molekül tercih etmeniz önerilir. Levonorgestrel içeren ertesi gün hapları düzenli oral kontraseptif ilaçlarla birlikte kullanılabilirken, ulipristal asetat içeren ilaçlar progesteron reseptörlerine yüksek affinite ile bağlandığından kombine ya da sadece progesteron içeren kontraseptiflerin etkisini azaltabilir.

6. Kontrol ve Takip:

Cinsel ilişkiden sonraki birkaç hafta içinde adet döngünüzü ve belirtileri dikkatlice takip edin.

Adet döneminiz gecikirse veya alışılmadık bir şekilde değişirse, bir gebelik testi yapmalı ve doktora başvurmalısınız.
Unutmayın ki ertesi gün hapları, acil bir kontraseptif olarak kullanılan geçici bir çözümdür. Düzenli bir doğum kontrol yöntemi seçmek ve cinsel sağlığınıza dikkat etmek önemlidir. Herhangi bir sorunuz veya endişeniz varsa, bir sağlık profesyoneli ile iletişime geçmeniz önerilir.